Sáng 9/5, Quốc hội thảo luận về dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi). Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế - Tài chính Phan Văn Mãi cho biết về đối tượng chịu thuế là điều hoà nhiệt độ, hiện nay nhu cầu sử dụng điều hòa đã trở nên phổ biến để đáp ứng nhu cầu của người dân.
Do đó, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, do đó Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của Chính phủ để chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng quy định điều hòa nhiệt độ có công suất trên 18.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu 10% thuế tiêu thụ đặc biệt.
"Dự thảo không thu thuế với máy điều hoà có công suất nhỏ hơn 18.000 BTU và trên 90.000 BTU", ông Mãi cho biết.
Với xăng, theo dự thảo Luật, mặt hàng này tiếp tục nằm trong danh sách chịu thuế tiêu thụ đặc biệt từ 7-10%.
Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế - Tài chính Phan Văn Mãi
Về việc bổ sung nước giải khát có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, ông Mãi cho biết, đề xuất áp thuế đối với nước giải khát có đường là bước đi đầu tiên trong tiến trình thực hiện các giải pháp nhằm hạn chế việc sản xuất, tiêu dùng các sản phẩm có nhiều đường trong thực phẩm, đồ uống, góp phần định hướng sản xuất, tiêu dùng.
Đây là một trong các nguyên nhân chính gây thừa cân, béo phì và các bệnh không lây nhiễm liên quan đến chế độ ăn. Vì vậy, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xin Quốc hội cho giữ như dự thảo Luật.
Theo dự thảo Luật, từ năm 2027, mức thuế suất với mặt hàng này là 8% và từ năm 2028 là 10%.
Về đối tượng không chịu thuế là hàng hoá đã xuất khẩu ra nước ngoài bị phía nước ngoài trả lại phải nhập khẩu lại vào Việt Nam, về nguyên tắc, hàng hoá xuất khẩu ra nước ngoài không phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, vì vậy, khi nhập khẩu lại vào Việt Nam thì phải áp thuế tiêu thụ đặc biệt tương tự như các hàng hoá nhập khẩu khác.
Tuy nhiên, riêng đối với trường hợp hàng được bán qua doanh nghiệp thương mại để xuất khẩu thì bên bán (doanh nghiệp sản xuất hoặc doanh nghiệp nhập khẩu) đã phải nộp thuế tiêu thụ đặc biệt, như vậy, nếu tiếp tục bị đánh thuế khi nhập khẩu do bị khách hàng trả lại thì số hàng hoá này sẽ bị đánh thuế 2 lần.
Vì vậy, để không đánh thuế 2 lần đối với cùng một sản phẩm, trên cơ sở đề xuất của Chính phủ, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xin chỉnh lý nội dung này theo hướng quy định rõ "Hàng hóa xuất khẩu ra nước ngoài đã nộp thuế tiêu thụ đặc biệt bị phía nước ngoài trả lại khi nhập khẩu" thì thuộc đối tượng không chịu thuế.
Chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng quy định tăng thuế suất 3%/năm và bắt đầu áp dụng từ năm 2027 đối với xe pick-up
Về thuế suất đối với mặt hàng xe ô tô pick-up, dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 đã nâng thuế suất đối với loại xe này bằng 60% thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt áp dụng đối với xe ô tô dưới 9 chỗ ngồi có dung tích tương ứng. Cụ thể, dự thảo đề xuất thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt với xe pick-up chở hàng cabin kép: bằng 60% mức của xe con chở người. Như vậy, thuế suất mới với xe này sẽ tăng từ 15% - 20% - 25% lên thành 24% - 36% - 54%.
Theo ông Phan Văn Mãi, trong điều kiện hiện nay, quy định này có thể sẽ ảnh hưởng đáng kể tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp cũng như môi trường đầu tư của Việt Nam.
Do đó, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của Chính phủ để chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng quy định tăng thuế suất 3%/năm và bắt đầu áp dụng từ năm 2027 đối với xe pick-up. Điều này đồng nghĩa việc giảm mức tăng thuế suất và giãn lộ trình áp dụng tăng thuế so với dự thảo Luật đã trình Quốc hội.
Theo dự thảo Luật mới nhát, năm 2026 vẫn giữ nguyên mức thuế 75% và bổ sung 2.000 đồng/bao. Từ năm 2027 đến 2030, mỗi năm thuế tăng thêm 2.000 đồng/bao
Về thuế suất đối với mặt hàng rượu, bia, thuốc lá, theo báo cáo để có thể tác động mạnh đến giá bán của các mặt hàng có hại cho sức khoẻ, làm giảm tiêu dùng, khắc phục các hệ lụy nghiêm trọng của việc lạm dụng rượu, bia và tác hại của thuốc lá, dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 đã đưa ra 2 phương án tăng thuế và đề xuất áp dụng theo Phương án 2 (là phương án tăng thuế triệt để hơn) đối với rượu, bia, thuốc lá.
Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế - xã hội hiện nay, cùng với mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên, Chính phủ đề nghị áp dụng theo phương án 1 với mức thuế thấp hơn so với phương án 2 và bắt đầu áp dụng từ năm 2027 đề phù hợp với bối cảnh và tình hình mới. Vì vậy, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xin Quốc hội cho chỉnh lý dự thảo Luật như đề nghị của Chính phủ.
Cụ thể, năm 2026 vẫn giữ nguyên mức thuế 75% và bổ sung 2.000 đồng/bao. Từ năm 2027 đến 2030, mỗi năm thuế tăng thêm 2.000 đồng/bao. Đến năm 2030, mức thuế tuyệt đối là 10.000 đồng/bao.
