Theo báo cáo của Vietcap nói về VEAM (VEA), một doanh nghiệp nhà nước chuyên sản xuất máy móc nông nghiệp. Tuy nhiên, phần lớn lợi nhuận đến từ các công ty liên kết dẫn đầu trong lĩnh vực sản xuất xe máy và ô tô tại Việt Nam, bao gồm Honda Việt Nam, Toyota Việt Nam và Ford Việt Nam. VEAM chính là công ty ô tô lớn nhất sàn chứng khoán với giá trị vốn hóa hơn 45.000 tỷ tại ngày 16/12.
Dựa trên dữ liệu từ Hiệp hội Các nhà Sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA) và Hyundai Thành Công, doanh số bán lẻ xe du lịch giảm 6% so với cùng kỳ năm trước trong 11 tháng năm 2025.
Mặc dù có yếu tố mua sắm mang tính mùa vụ cuối năm, động lực cơ bản vẫn yếu với doanh số giảm 26% so với cùng kỳ năm trước trong tháng 11/2025, cho thấy áp lực tiếp diễn đối với các mẫu xe sử dụng động cơ đốt trong (ICE) truyền thống giữa bối cảnh rủi ro chính sách và đà tăng tốc của xe điện.
Trong số các nhà sản xuất lớn, VinFast tiếp tục duy trì vị thế thống lĩnh thị trường, với các mẫu xe điện chiếm giữ 4 vị trí dẫn đầu về doanh số toàn quốc trong tháng 11/2025.
Dưới áp lực này, nhiều thương hiệu xe động cơ đốt trong truyền thống đã ghi nhận sụt giảm doanh số trong 11 tháng năm 2025 – doanh số của Honda giảm 3% so với cùng kỳ năm trước từ mức nền cao cuối năm 2024, trong khi cả Thaco và Mitsubishi đều giảm 6% so với cùng kỳ năm trước và Hyundai giảm 21% so với cùng kỳ năm trước.
Ngược lại, Ford và Toyota là những điểm sáng với mức tăng trưởng khả quan lần lượt là 15% và 8% so với cùng kỳ năm trước bất chấp bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Bên cạnh đó, các quy định về giao thông xanh đang dần hình thành rõ ràng hơn trước thềm năm 2026 tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Hà Nội đã chính thức thông qua nghị quyết mới về việc thiết lập vùng phát thải thấp (LEZ), hạn chế xe máy động cơ đốt trong đi vào khu vực LEZ trong các khung giờ nhất định, với việc thí điểm bắt đầu từ tháng 7/2026 bên trong Vành đai 1.
Trong khi đó, Thành phố Hồ Chí Minh vẫn đang trong quá trình xây dựng và đánh giá kế hoạch LEZ, dự kiến sẽ được hoàn thiện vào quý 1/2026 và thí điểm vào cuối năm 2026 tại các quận trung tâm. Kế hoạch đề xuất hiện tại bao gồm lộ trình xử phạt theo giai đoạn đối với ô tô dưới chuẩn Euro 4 và xe máy dưới chuẩn Euro 2, bắt đầu bằng hình thức nhắc nhở, sau đó phạt tiền từ 100.000–200.000 đồng, và tăng lên từ 200.000–400.000 đồng sau 6 tháng.
Cả hai thành phố đang chuẩn bị hạ tầng thực thi và hỗ trợ tài chính cho quá trình chuyển đổi, bao gồm camera nhận diện biển số tự động và các gói ưu đãi để chuyển đổi sang phương tiện xanh. Cập nhật chính thức từ Hà Nội và kế hoạch LEZ bị lùi lại của Thành phố Hồ Chí Minh so với các đề xuất trước đây cho thấy một quá trình chuyển đổi nhẹ nhàng hơn cho xe động cơ đốt trong, tuy nhiên áp lực cạnh tranh từ xe điện, đặc biệt là VinFast, vẫn rất gay gắt.
Xe hybrid tiếp tục thu hút sự quan tâm như một phương án chuyển tiếp trước các tiêu chuẩn chuyển đổi xanh nghiêm ngặt hơn và việc triển khai vùng phát thải thấp sắp tới, tăng 49% so với cùng kỳ năm trước trong 11 tháng năm 2025.
Bên cạnh Toyota dẫn đầu với danh mục xe hybrid đa dạng từ xe đô thị cỡ nhỏ đến xe đa dụng, Honda đang củng cố định hướng tập trung vào xe hybrid - gần đây đã ra mắt HR-V hybrid, tái ra mắt Civic hybrid và chuẩn bị tung ra phiên bản lắp ráp trong nước của CR-V Hybrid vào đầu năm 2026.
Ford cũng đang có kế hoạch chuẩn bị mẫu Territory hybrid cho năm 2026 để bổ sung cho danh mục xe động cơ đốt trong tại Việt Nam.
Song song với xe hybrid, nhu cầu đối với xe điện mini và siêu nhỏ (nano EV) đang tăng mạnh, minh chứng là doanh số VinFast VF 3 đạt hơn 40.660 chiếc trong 11 tháng năm 2025, trở thành một trong ba mẫu xe bán chạy nhất từ tháng 6 đến tháng 11/2025. Nhiều mẫu xe điện mini hơn dự kiến sẽ gia nhập thị trường vào năm 2026, như Honda Super-ONE, Nano S05 EV và Kia Ray EV, nhằm phong phú thêm lựa chọn xe điện đô thị.
Đối với xe máy, doanh số xe máy của Honda tăng 5% so với cùng kỳ trong 11 tháng năm 2025.
Báo cáo trước đó của Vietcap cũng cho rằng lợi nhuận từ các công ty liên kết của VEAM chịu áp lực bởi các yếu tố bất lợi sắp tới của thị trường.
Vietcap dự báo tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) của doanh số bán xe du lịch và xe máy sử dụng động cơ đốt trong tại Việt Nam trong giai đoạn 2025–2029 sẽ lần lượt ở mức 2%/-9% và giảm giả định tăng trưởng cuối của VEA nhằm phản ánh các thách thức sắp tới từ chính sách chuyển đổi xanh chặt chẽ hơn và sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ xe điện (EV) do VinFast dẫn đầu.
Theo Vietcap, ô tô truyền thống mất dần thị phần trong bối cảnh xe điện VinFast tăng trưởng. Ford và Toyota tăng thị phần xe 4 bánh nhờ các mẫu xe cốt lõi được cập nhật phù hợp với sở thích người tiêu dùng, trong khi thị phần của Honda giảm nhiệt sau mức đỉnh năm 2024. Phân khúc xe 2 bánh của Honda đối mặt với áp lực thị trường sau năm 2025 do kế hoạch cấm xe máy động cơ đốt trong trong Vành đai 1.
